Avrupa Parlamentosu'nun Strasbourg'da düzenlenen Genel Kurulunda yeni AB mali kuralları çoğunluk tarafından kabul edildi.
Bunun sonucunda üye ülkelerin kamu borçları ve bütçe açıkları kademeli, sürdürülebilir ve büyüme dostu bir şekilde azaltılacak.
Dijital ve yeşil dönüşüm, sosyal harcamalar ve savunma harcamaları dahil olmak üzere bazı stratejik sektörlerdeki yatırımlar korunacak.
Bazı ülkelere “referans yörünge” sunulacak
Komisyon, kamu borcunun GSYİH'nın %60'ını aştığı veya kamu açığının GSYİH'nın %3'ünü aştığı üye ülkelere referans yörüngeleri sağlayacak.
Temel yörünge, üye ülkenin kamu borcunun dört yıllık mali uyum döneminin sonunda makul bir düşüş eğilimi göstermesini veya orta vadede ihtiyatlı seviyelerde kalmasını sağlamayı amaçlayacaktır.
Bu temel gidişat, borç seviyelerini düşürmeyi, borç sürdürülebilirliğini sürdürmeyi ve bütçe açığını %3'ün altında tutmayı amaçlayacak.
Kamu borcunun GSYİH'nın yüzde 90'ını aştığı ülkeler bunu yılda ortalama yüzde 1 oranında azaltacak, yüzde 60'ı aştığı ülkeler ise yılda ortalama yüzde 0,5 oranında azaltacak.
Bütçe açığı GSYİH'nın yüzde 3'ünün üzerinde olan ülkelerin bu açığı azaltması gerekecek.
Üye ülkelerin büyüme potansiyelini artıran veya ortak AB önceliklerini karşılayan sektörlere önemli yatırımlar yapması durumunda 4 yıllık mali uyum dönemi 7 yıla kadar uzatılabilecek.
AB kurallarına göre normal şartlarda üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYİH'larının yüzde 3'ünü, kamu borçlarının ise GSYİH'lerinin yüzde 60'ını aşmaması gerekiyor. Bu sınırın aşılması durumunda uygulanacak tedbirlerin AB Komisyonuna bildirilmesi ve etkili aksiyonların alınması gerekmektedir.
Ancak AB üye ülkeleri, hızla artan bütçe açıkları ve kamu harcamaları nedeniyle Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 yılında bu kuralları askıya alma kararı aldı. Bu uygulama Rusya-Ukrayna savaşı ve enerji kriziyle devam etti.
AB üyesi ülkeler arasında kamu borcu/GSYH oranının en yüksek olduğu ülkeler ise yüzde 161,9 ile Yunanistan, yüzde 137,3 ile İtalya, yüzde 110,6 ile Fransa, yüzde 107,7 ile İspanya ve yüzde 105,2 ile Belçika oldu.
Bu yeni kurallar, Üye Devletlerin onayına tabi olarak AB Resmi Gazetesinde yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecek.